A holiday in Cambodia deel 1

Goedemorgen/goedemiddag allemaal!

Mijn laatste blog eindigde in Si Phan Dot waar ik Lu en Steph weer tegenkwam. Aangezien we dezelfde kant op gingen besloten we samen te reizen in Cambodja.

Naar Cambodja

Vanuit ons guesthouse konden we een VIP bus boeken naar Pnohm Pnenh. De bus zou om acht uur vertrekken en om acht uur s'avonds aankomen in Pnohm Pnenh.
Nu ben ik me er van bewust dat ik op mijn blog mij vaak kritisch heb uitgelaten over Aziatische busmaatschappijen. Echter, de tocht met deze 'VIP' bus bracht alle voorgaande ritten in perspectief.

We moesten eerst heel lang wachten op de bus.Maar tijdens het wachten kwam een discutabel persoon ons helpen met het invullen van de papieren die we nodig hadden om de grens over te steken, we hoefden ons gelukkig niet te vervelen. Na een uur wachten reed een kleine Chinese bus op het terrein. Dit bleek de bus te zijn die ons naar de grensovergang bracht.

Bij de grensovergang moesten we allemaal uitstappen omdat we de grens moesten oversteken en van bus moesten wisselen. Gelukkig verliep de grensovergang relatief soepel in mijn geval (behalve dat later bleek dat ze ons tien dollar teveel hadden laten betalen).

We waren de grens over maar er was geen bus! Gelukkig verzekerde de 'tourleider' dat de bus er echt over vijf minuten zou zijn. Vijf minuten in Cambodja staat gelijk aan drie uur Europa. Maar als je iets leert in Azie dan is het wel geduld dus ik besloot gewoon lekker van het zonnetje te genieten. Mij krijgen ze niet klein!

Maar toen kwam de 'VIP' bus...

Het was me waarlijk een mysterie hoe dat ding zich in vredesnaam kon voortbewegen. Het leek erop dat de bus rechtstreeks uit de jaren zeventig was komen rijden. Het zoeken naar een zitplaats, normaal gesproken niet de meest uitdagende opgave in een lege bus, werd ernstig bemoeilijkt door het gegeven dat dertig procent van de bus een kapotte rugleuning had. Uiteindelijk vond ik een betrekkelijk zitwaardige plek (al had de vorige passagier wel een half opgegeten rottend stuk mango voor mij achter gelaten op de stoel).

Alsof dit allemaal nog niet genoeg was had men, om redenen die ik nog steeds niet kan bevatten, besloten om gigantische balken onder de stoelen te plaatsen. Deze balken hadden tot gevolg dat je de gehele rit je neus kon aanraken met je knieen. Gelukkig hoefden we nog maar zes uur voor de boeg...

Toen iedereen zijn plek had gevonden stapte een douane beambte in om de paspoorten te controleren. Alles ging soepel totdat hij stopte bij een medepassagier. De douane was 'vergeten' om een stempel in zijn paspoort te zetten. De passagier was dus illigaal in het land en dus kreeg hij doodleuk een boete van 350 dollar (uiteraard had hij die niet dus werd er iemand gebeld om hem met een scooter heen en terug naar een dorp in de buurt te brengen met een pinautomaat).

Op dat moment begon ik langzaam maar zeker sceptisch te worden of wij wel om acht uur in Pnohm Pnenh zouden aankomen. Maar gelukkig begonnen we te rijden. De buschauffeur besloot echter een paar omwegen te maken om een paar 'hop-ons' te nemen (hop-ons zijn Cambodjanen die, tegen een tiende van de prijs die wij betalen, gebruik maken van de bus om hun bestemming te bereiken). Natuurlijk is dit op zich geen probleem (zo werkt dat hier nou eenmaal) ware het niet dat de buschauffeur het totaal geen probleem vond om daar drie tot vier uur voor om te rijden. En geloof me, je voelt die extra drie tot vier uur. Want de Cambodjaanse infrastructuur is zo slecht dat je je met beide armen vast moet houden aan je stoel om niet door de hele bus te hopsen.

Maar we reden, en iedere kilometer bracht ons dichter bij Pnohm Pnenh. Althans, totdat de bus er de brui aan gaf toen we werden gedropt bij het kleine smerige eettentje waar we, verplicht, onze maaltijd moesten nemen. Dat was het moment dat onze 'tourleider' spontaan zijn vermogen verloor om in het Engels te communiceren (en geloof me, hij was redelijk bedreven in het Engels toen hij een andere passagier ervan probeerde te overtuigen dat hij de dubbele prijs moest betalen).

Na vier uur kreeg de bus er weer zin in. Maar toen brak er plotseling een gigantische tropische storm uit. Dit was waarschijnlijk niet de schuld van de busmaatschappij maar het zorgde wel voor nog meer vertraging.

Uiteindelijk kwamen we aan in Pnohm Pnenh om vier 's nachts (!). Gelukkig werden we opgewacht door een vriendelijke tuc tuc bestuurder die keihard weigerde ons te brengen naar de plek die we wilden en zelf besloot waar we de nacht door moesten brengen. Het probleem was dat hij op dat uur in de nacht de enige tuc tuc bestuurder was. Dus we hadden niet echt een keus (en we wouden heel graag een bed).

We waren echter beter af dan de mensen die via deze bus naar Siem Reap wouden reizen. Hun werd verteld dat ze de volgende dag een nieuw kaartje moesten kopen om van Pnohm Pnenh naar Siem Reap te komen.

Pnohm Pnenh

Maar goed, Pnohm Pnenh. Wat ik van Pnohm Pnenh gezien heb was een beetje te vergelijken met Bangkok maar dan armer. De armoede was echt niet te negeren. Op iedere straathoek werd je omringt door kinderen die je foeilelijke armbandjes probeerden te verkopen. Als je ging eten in een restaurant zag je altijd wel een bedelaar in je ooghoeken die je opwachte totdat je weer naar buiten zou komen.
Het meest schreinende geval, die ik heb gezien, was op een drukke straat in het centrum van Cambodja. Een klein meisje liep daar met een touwtje in haar hand. Aan het touwtje was de pols bevestigd van haar blinde en verlamde vader. Het meisje moest haar vader leiden om de drukke straat over te steken terwijl de vader tergend langzaam achter haar aan kroop. Ondertussen hield de vader een pet vast waarin voorbijgangers geld moesten gooien. Maar het Cambodjaanse verkeer heeft hier niet per se geduld voor dus van alle kanten schoten auto's, motors en tuc tucs om haar heen. Het ging gelukkig goed maar het was een heel raar schouwspel.

The Killing Fields

Na een dag door de stad te hebben geslenterd was het tijd voor iets serieus. We besloten om de Killing Fields te bezoeken. Wellicht is het op dit moment handig als ik jullie een kleine geschiedenisles geef.

In 1975 kwam de Khmer Rouge aan de macht. De Khmer Rouge was de Communistische partij van Cambodja.


Het beleid van de Khmer Rouge resulteerde in de Cambodjaanse genocide. Minimaal een miljoen Cambodjanen vonden de dood tijdens deze periode. De Khmer Rouge geloofde in de Communistische klassenstrijd. Deze klassenstrijd uitte zich in het systematisch uitroeien van iedereen die ook maar een beetje op een intelectueel leek.
Onderwijzers, advocaten, ambtenaren, artsen, iedereen die Engles kon spreken, mensen die een bril droegen ze werden allemaal het slachtoffer van de Khmer Rouge. De Khmer rouge pakte iedereen op de ze niet vertrouwden en dwongen de arrestanten, vaak met behulp van marteling, om een bekentenis te ondertekenen. In deze bekentenissen stond meestal dat de arrestant een spion was van de KGB of de CIA. Meestal werd de arrestant ook gedwongen om zijn familieleden en zijn vrienden te beschuldigen van spionage.

Het beleid van de Khmer Rouoge had ook een verschrikkelijke hongersdood tot gevolg. Iedereen moest op het land werken maar het voedsel werd vaak verkocht aan het buitenland in ruil voor wapens die ze konden gebruiken tegen Vietnam. De Cambodjanen kregen daarom maar een heel klein beetje voedsel. Velen stierven dan ook de hongersdood.

De slachtoffers van de massaexecuties werden meestal begraven in massagraven, de zogenaamde ' Killing Fields. Deze Killing Fields zijn in heel Cambodja te vinden. De bekendste Killing Field is Choeung EK vlakbij Pnohm Pnenh.

Het eerste wat me op viel was dat Choeung Ek een hele vredige plek leek. Het leek het meest op een park omringd door rijstvelden. Toen ik over het terrein liep was het moeilijk voor te stellen wat daar ongeveer veertig jaar geleden 10.000 Cambodjanen daar de dood hadden gevonden. Tijdens mijn wandeling over de Killing Fields kon ik luisteren naar een audio tour. De audio tour legde precies uit wat er op de verschillende plekken was gebeurd (soms aan de hand van getuigenissen van overlevenden en voormalige Khmer Rouge soldaten).

Een bijzonder nare plek was de ' Killing Tree'. De Kiling Tree was een boom naast een massagraf. In het massagraf lagen honderden kinderlijkjes begraven, samen met hun moeder. De Killing Tree werd gebruikt als een gemakkelijk en efficient executiemiddel. Met andere woorden, ze braken de schedltjes van de baby's en de peuters door ze met hun hoofd tegen de boom aan te slaan.

Het moment wat mij misschien het meest trof gebeurde toen ik even alleen over een paadje tussen de massagraven liep. Plotseling zag ik een tak, dit was apart want er was geen boom in de buurt. Toen realiseerde ik mij dat de tak geen tak was maar een menselijk bot. Toen ik vervolgens wat beter naar het paadje keek realiseerde ik mij opeens dat de kiezelsteentjes in het pad ook geen kiezelstenen waren maar tanden. En dan besef je je opeens dat deze botten en kiezen mogelijk toebehoorden aan de vroegere familieleden van je tuc tuc bestuurder, de receptionist bij je guesthouse of de vriendelijke Cambodjaan die je een biertje brengt op het terras.


S-21

Na de Killing Fields vertrokken we naar S-21. S-21, ook wel de Tuel Sleng Prison genoemd, was een voormalig school die de Khmer Rouge had omgebouwd tot een martelcentrum. Op deze plek werden gevangene net zo lang gemarteld totdat ze hadden bekend dat ze spionen waren. Vaak werden de gevangen ook gedwongen om hun vrienden en familie te verraden.

De eerste plek die we bezochten was een voormalig klaslokaal/martelkamer. Midden in de kamer stond een bed (zonder matras). Op het bed lag een keten en toiletdoos. Aan de muur hing een foto. Op de foto zag je hoe de Vietnamezen de kamer hadden aangetroffen toen ze de Khmer Rouge hadden verslagen. Je zag dezelfde kamer, hetzelfde bed maar op het bed lag een man die op een vreselijke wijze aan zijn einde was gekomen. Ik zou verder niet uitwijden over de foto maar het was geen prettig gezicht.

We liepen door naar een ander gebouw. In dit gebouw werd je geconfronteerd met de foto's van alle mensen die ooit in het martelcentrum zijn geweest. De Khmer Rouge gingen namelijk heel methodisch te werk bij hun genocide en van iedereen werd bij aankomst daarom een foto gemaakt. Het is heel apart om al deze mannen vrouwen en kinderen te zien wetende dat niemand op de foto het regime heeft overleefd.

Want slechts zeven personen konden het na vertellen. Zij werden net op tijd door de Vietnamese troepen gered toen ze op weg waren naar de Killing Fields. Een van de overlevende, Chum Mey, heb ik daar ontmoet. Chum Mey komt elke dag naar het centrum waar hij vier maanden lang heeft gezeten. Hij werd in levengehouden omdat hij een mechanicus was en daarom nuttig voor het personeel van S-21. Hij moest namelijk de typmachines, waarmee ze de bekentenissen uittypten, maken.

Siem Reap

Pfff, wat een zwaar verhaal tot nu toe zeg. Tijd voor iets luchtigers. Laten we het hebben over Siem Reap!

Ik was overigens vergeten te zeggen dat we in Pnohm Pnenh nog iemand waren tegen gekomen die ook met eens mee reisde. Grecia (maar wij zeiden Grace) uit Amerika!

In Siem Reap kregen we het voor elkaar om een kamer te krijgen voor 1,5 dollar per nacht. Een persoonlijk record! Dit moesten we natuurlijk vieren! Gelukkig was ereen straat genaamd ' Pub street' waar het altijd happy hour was. Dus de eerste avond hebben we heerlijk genoten van goedkope cocktails. Het was immers vakantie!

Angkor Wat en andere tempels

Om deze losbandigheid te compenseren gingen we de volgende dag cultuursnuiven. En waar kan dat nou beter dan de plek te bezoeken die Plato zelf omschreef als "indrukwekkender dan Atlantis"? Inderdaad, het was hoog tijd voor een bezoek aan Angkor Wat en de omliggende tempels!

We besloten een kaartje te kopen voor drie dagen. De eerste dag brachten we een bezoek aan de kleinere tempels in de omgeving van Angkor Wat.

De tempels waren natuurlijk prachtig. Het was moeilijk te bevatten dat ze zo lang geleden in staat waren om zulke bouwwerken te maken! Uiteraard werden we wel weer bij iedere tempel bestormd door kinderen die ons armbandjes en ansichtkaarten wouden verkopen om zodat hun ouders hun naar school konden sturen.

Ik had mijn eigen manier om met die kinderen om te gaan. Ik weigerde gewoon om Engels te praten en te verstaan en uitte me alleen in het Nederlands waarna ik snel doorliep.De kleine verkopers in een staat van verwarring achterlatend.

Grace zag de wijsheid van mijn techniek en wou het ook eens proberen. Nou wou het toeval dat Grace een Mexicaanse achtergrond had. Zij was daarom de Spaanse taal machtig. Dus toen het volgende meisje Grace benaderde om haar wat kaarten aan te bieden reageerde Grace in het Spaans. Het meisje was niet van haar stuk gebracht want ze begon, in vlekkeloos Spaans, aan Grace uitte leggen dat ze nog nooit naar school was geweest.

De volgende dag was het tijd voor het echte werk: Angkor Wat en Angkor Thom! Nu ben je niet in Angkor Wat geweest als je niet getuige bent geweest van een zonsopgang boven Angkor Wat. Dus om vier in de ochtend ging de wekke. Maar het was het waard. Want wij konden genieten van een van de beste zonsopgang die ik ooit had gezien (niet dat ik zo vaak vroeg op sta voor de zonsopgang, maar toch).

Na de zonsopgang was het tijd om de wereldberoemde tempel te betreden. Dit was natuurlijk genieten!

Vervolgens gingen we naar Angkor Thom. Jazeker, Er zijn meer Angkors! Persoonlijk vond Angkor Thom nog mooier dan Angkor Wat. Met name Bayon was prachtig.Jullie kennen Bayon natuurlijk allemaal als de tempel met 54 torens, stuk voor stuk verfraaid met vier gezichten van koning Jayavarman VII. Het enigste wat ik minder vond was de gigantische horde Chinezen die ik daar aantrof. Met iedere stap die ik deed blokkeerde ik weer een foto.

Mijn favoriete was toch wel Ta Prohm. Ta Prohm wordt ook wel de Tomb Raider tempel genoemd omdat hier een gedeelte van de film Tomb Raider is opgenomen. Deze tempel is echt heel spectaculair. In deze tempel heeft de jungle goed huisgehouden. Ik kan het uitleggen maar jullie kunnen beter gewoon even naar de foto's kijken.

Kookcursus

Na Angkor Wat wou ik ook nog graag een kookcursus doen. En dat kon bij een restaurant genaamd ' the tigre des paper'. Eerst mochten we een bezoek brengen aan de plaatselijke markt. Dit was, eh, bijzonder. Om eerlijk te zijn probeer ik dit gedeelte van de ervaring te vergeten want het is geen fijne gedachte dat alles wat ik eet gekocht wordt op dat soort plekken.

Het koken zelf was erg leuk. Ik heb me bezig gehouden met het maken van verse springrolls (een soort van loempia) met garnalen als voorgerecht en traditionele Cambodjaanse Amok als hoofdgerecht. Nou wil ik mezelf niet in de hoogte werpen maar ik was erg onder de indruk van mijn eigen kookkwaliteiten! Zie de foto's en oordeel zelf!

Nou en op die bescheiden toon sluit ik deze blog weer af.

Groeten allemaal!